Woordweetje: Enzovoort / et cetera

‘Enzovoort’ en ‘et cetera’ gebruik je aan het einde van een opsomming, om aan te geven dat de lezer de rest zelf kan invullen. Dat kun je doen als het uitschrijven van de volledige opsomming een te lange tekst zou opleveren. Handig! Maar de precieze spelling levert nog wel eens vragen op… Wanneer gebruik je nou wel, of geen spatie?

Eerst even de regels in het kort: voluit geschreven is het gangbaar om ‘enzovoort’ (zonder spatie) en ‘et cetera’ (met spatie) te schrijven. Maar als je liever ‘etcetera’ schrijft, is dat geen ramp. Tegenwoordig gebruiken zo veel mensen die vorm, dat de meeste taalinstituten het als acceptabel beschouwen. ‘Enzovoorts’, met een s, mag trouwens ook, al is dat in België zeer ongebruikelijk. De afkortingen schrijf je altijd aan elkaar, met één punt erachter. Dan krijg je dus ‘enz.’ en ‘etc.’

Eigenlijk is het best vreemd dat er, volgens de strenge regels, in het ene geval wel en in het andere geval geen spatie nodig is. Want de woorden betekenen niet alleen hetzelfde, maar zijn ook op een soortgelijke manier opgebouwd. ‘Enzovoort’ is namelijk een samenstelling van en + zo + voort, terwijl ‘et cetera’ Latijn is voor ‘en het overige’ (et = en, cetera = overige). Beide vormen zijn dus een samenstelling beginnend met ‘en’.

Waarom dan het verschil in spellingsvoorkeur? Daarvoor is geen duidelijke reden aan te wijzen. Simpel gezegd hebben de woordenboeken het ooit zo besloten. Als je het helemaal goed wilt doen, kun je het best de bovenstaande regels volgen. Dan weet je zeker dat je goed zit!

Wat laatste spellingtips, om het af te leren

Vlak voor deze woorden komt over het algemeen geen komma. Elk van de vormen begint immers met ‘en’: een woord waar je in opsommingen geen komma voor mag plaatsen. Soms, als het laatst opgesomde deel erg lang is, mag je een uitzondering maken om de zin leesbaar te houden:

  • ‘La Plume Media produceert teksten, video’s, grafisch design enz.’
  • ‘La Plume Media produceert teksten, video’s, allerlei soorten uitvoerig en vakkundig uitgedachte grafische meesterwerkjes, enz.’

Zoals je ziet, komt er na de afgekorte vorm geen extra punt aan het einde van de zin. De punt die de afkorting alfsluit, volstaat.