Woordweetje: Links, rechts, of de vulkaan op?

Als schrijver moet je out of the box kunnen denken. De kern en doelgroep van een tekst zijn snel bepaald, maar vaak zijn er verrassend veel manieren om over hetzelfde onderwerp te schrijven. De insteek waarvoor je kiest kan bovendien bepalend zijn voor de boodschap die je overbrengt. Je kunt over problemen schrijven, maar ook over uitdagingen. Over fouten, of juist over leermomenten. En over personeel, maar ook over collega’s.

Een leuke manier om inzichtelijk te maken hoezeer je op verschillende manieren over hetzelfde kunt communiceren, is door een kijkje over de grens te nemen.

Neem bijvoorbeeld het praten over de locatie van Kantoorhond Frenkie. Daarvoor gebruik je in Europese talen (zoals het Nederlands) de positie ten opzichte van andere voorwerpen. We zeggen dat Frenkie bij het raam ligt, of naast de printer. Ook links en rechts werken op deze manier. Wie vraagt waar het hondje is, krijgt als antwoord ‘links van je’ of ‘aan je linkerhand’. De locatie hangt dan af van waar jij je bevindt.

Andere talen gaan juist uit van een vast referentiepunt. Sprekers van Guugu Yimithirr (een Australische Aboriginaltaal) zouden bijvoorbeeld zeggen dat Frenkie zich aan de noord- of zuidkant van de kamer bevindt. Die kanten zijn altijd hetzelfde, ongeacht je eigen locatie. Een ander voorbeeld is het gebruik van het landschap als vaste referentie. Dit is het geval op Ambae, een vulkanisch eiland. Sprekers van de lokale taal zouden zeggen dat Frenkie zich ofwel aan de vulkaankant, ofwel aan de zeekant van een kamer bevindt (ze houdt van het strand, dus waarschijnlijk dat laatste).

Zo zijn er nog veel meer talen met een compleet andere kijk op de concepten waarvan wij vaak denken dat ze vaststaan. Getallen, kleuren en verwantschap kunnen bijvoorbeeld per cultuur verschillen. Bij La Plume Media vinden we het leuk om hierover na te denken, omdat het ons uitdaagt om creatief te denken. Wellicht vind je dit zelf ook een interessante oefening! Welke processen en omgangsvormen zijn bij jouw organisatie vanzelfsprekend? En zouden ze dat wel moeten zijn?